Birinci basamak sağlık hizmetinin özelleştirilmesi anlamına gelen aile hekimliği uygulaması İstanbul’da birinci haftasını doldurdu. Ortaya çıkan tablo uyarıyor: Yüz binlerce İstanbullunun hekimi yok. Hekimi olanlar hekimlerini bulamıyor. Gebelik ve bebek izlemleri yapılamıyor. Doktorlar aile hekimi olunca acil servisler boşaldı, göz doktorları acil servis doktorluğu yapmaya başladı. Pratikte sistem 3 ay ertelendi ancak kamuoyuna duyurulmuyor. TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR İstanbul Tabip Odası (İTO) dün bir basın toplantısı düzenleyerek İstanbul’da 1 Kasım itibariyle başlayan aile hekimliği uygulamasının ilk haftasını değerlendirdi. İstanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Taner Öngür, Genel Sekreteri Dr. Ali Çerkezoğlu, YK Üyesi Dr. Fethi Bozçalı, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Üyeleri Dr. Hüseyin Demirdizen ve Dr. Osman Öztürk’ün katıldığı toplantıda Dr. Ali Çerkezoğlu aile hekimliğinin bir haftasının sonuçlarını şöyle açıkladı: - Beş yıldır hazırlıkları yapılan aile hekimliği uygulaması İstanbul’da yaklaşık 1 milyon 200 bin nüfusa tekabül eden 400’ü aşkın eksik aile sağlığı birimiyle başladı. - Birçok aile sağlığı merkezinde (ASM) elektrik, su ve doğalgaz sıkıntısı yaşanmasının yanı sıra daha binası dahi olmayan ASM’ler var. İstanbul genelinde ilk başta belirlenen 940 ASM’nin bir kısmı bu nedenle iptal edildi. - Bazı ASM’lerde hem gerekli personel, hem de muayene masası, paravan, tansiyon aleti, otoskop gibi en temel malzemeler eksik. - Binası hazır olmayan aile sağlığı birimi hekimleri, yakınlarda bulunan binaların bir odasına yerleştirildi, yeterli donanımın olmadığı mekanlarda hizmet sunmaları isteniyor. - Sağlık müdürlüğü tarafından aile hekimlerine verilen kendilerine kayıtlı kişilerin listesini içeren birçok CD hatalı veya boş çıktı, bazıları ise bütün uğraşlara rağmen açılamadı. - Birçok aile hekimi bilgi kayıt programının çalışmadığından şikayetçi olmuş, programın kullanımına ilişkin yeterli eğitim, bilgilendirme yapılmadığı gözlenmiştir. Bazı hekimler dışarıdan program satın alıp bilgilerini girmişler fakat Sağlık Bakanlığına veri gönderememişlerdir. HEKİMİNİ BULANA AŞK OLSUN! - Birçok vatandaş bağlı olduğu aile hekimini öğrenememiştir. İstanbul’da yaklaşık 1.5 milyon kişinin aile hekimliği kaydı yok. - Bağlı bulunduğu aile hekimini internetten öğrenen birçok vatandaş ise, adres ve iletişim bilgilerine yer verilmediği için aile hekimlerine ulaşamadı. - Aile hekimi olmak için müracaat eden ancak daha sonra vazgeçen hekimlerin yerine yeni atamalar yapılmadı, bağlı bulunan nüfus diğer aile hekimlerine dağıtıldı. - Bazı vatandaşların oturdukları yerden çok uzak yerleşimlerdeki aile sağlığı birimlerine kayıt ettirildikleri, aile hekimine ulaşabilmek için iki toplu taşıma aracı kullanmak zorunda kaldıkları, ulaşımda güçlükler yaşandığı gelen bilgiler arasında. GEBELİK VE BEBEK İZLENİMİ YAPILMADI - Sistemde birden fazla aile hekimine kayıtlı olan vatandaş hangi hekime kime gideceğini bilemedi. - Başta sağlık personeli eksiği olanlar olmak üzere birçok ASM’de gebe ve çocuk izlemleri yapılmadı. - Bazı aile hekimlerinin sistemde kayıtları olmadığından reçeteleri eczanelerden geri döndü. - Aile hekimlerinin ücretlerinin ne zaman ödeneceği belirsiz. Hiçbir güvence içermeyen yıllık sözleşmeleri konusunda ya da gelirlerinin katsayı düşürülerek azaltılıp azaltılmayacağı konusunda herhangi bir emare yok. - Birçok sağlık ocağında mevcut olan devlet malı sarf malzemeleri 28 Ekim 2010 günü esrarengiz bir şekilde sıfırlandı ve bu durumun hukuki sorumlusunun kim olduğu belirsiz! - Zamanı yaklaşmakta olan okul aşılarını kimin yapacağı belli değil. ACİL SERVİSTE DOKTOR YOK - Hastane acil servislerinde hizmet veren birçok pratisyen aile hekimliğini seçerek ayrıldı. Acil nöbetleri; aralarında göz, biyokimya, patoloji gibi yıllardır genel tıp uygulamasından uzak olan uzman hekimlere tutturuluyor. İş yükü iyice artmış olan acil servislerde büyük bir karmaşa yaşanıyor. - Durumun telafisi için acil konusunda yeterli deneyime sahip olmayan mecburi hizmet atamalı yeni mezun hekimler görevlendirilmeye başlandı. Bu durumun hekimliğe ilk adımlarını atan hekimler için de acillere başvuracak hastalarımız için de sıkıntı yaratması bekleniyor. - Aile hekimliği uygulaması nedeniyle 112 Acillerde görevli hekimlerin sayısı beşte birden aşağıya düştü ve hizmetlerde büyük aksamalar yaşandı. Birçok durumda hastaya doktorsuz olarak gidiliyor. SİSTEM 3 AY ERTELENDİ! Bütün bunların ötesinde aile hekimliği "Pilot Uygulaması"na bir de "Geçiş dönemi uygulaması" getirildi ve aile hekimlerinin 1 Şubat 2011 tarihine kadar müracaat eden hastaları kendilerine kayıtlı olmasa bile muayene ve tedavi etmeleri istendi. Bir başka ifadeyle; İstanbul’da aile hekimliği uygulaması pratikte Sağlık Bakanlığı tarafından 3 ay ertelendi ancak bu kamuoyuna açıklanmıyor.
